Vấn đề dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư đại tràng

Vấn đề dinh dưỡng rất quan trọng với bệnh nhân ung thư, đặc biệt với ung thư đại tràng việc ăn uống có ảnh hưởng rất lớn tới căn bệnh này

• ama kong

Ung thư đại trực tràng là loại ung thư nằm trong top 10 ung thư thường gặp. Theo đánh giá của các bác sỹ điều trị thì tỷ lệ suy dinh dưỡng của bệnh nhân ung thư đại tràng khi nhập viện là khoảng 30-60%. Trong điều trị ung thư đại tràng, phẫu thuật luôn giữ vai trò chính, bác sĩ cắt đoạn ruột có bướu, hạch vùng di căn và các khối di căn gan nếu có.

Một số trường hợp các bác sỹ phải tạo hậu môn nhân tạo cho bệnh nhân. Sau phẫu thuật bệnh nhân có thể phải hóa trị, xạ trị tùy theo giai đoạn bệnh, tùy theo vị trí khối bướu. Hóa trị hay xạ trị có thể mang ý nghĩa hỗ trợ.

Vấn đề dinh dưỡng có ý nghĩa rất lớn đối với điều trị ung thư đại tràng, dinh dưỡng đúng cách sẽ giảm nguy cơ tái phát bệnh, giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng sống, tránh khỏi suy mòn sớm.

Dinh dưỡng sau phẫu thuật

Phẫu thuật là phương pháp điều trị hiệu quả nhưng mang đến những biến chứng không mong muốn có ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân. Phẫu thuật càng lớn ảnh hưởng càng nhiều.

Đôi khi phẫu thuật không thể lấy đi khối bướu, bác sĩ sẽ thông nối ruột hay mở hậu môn nhân tạo để phòng ngừa tắc ruột sau này. Chế độ ăn uống cần lưu ý những điểm sau:

Đảm bảo bù đủ nước vì nước mất qua hậu môn nhân tạo khá nhiều, phân càng lỏng càng uống nước nhiều.

Mùi hôi có thể kiểm soát bởi lọc khí hay chất khử mùi hay giảm thức ăn tạo mùi như măng, bông/ bắp cải, tỏi, hành, cá, cà phê, trứng.

Hơi xì ra từ hậu môn nhân tạo cũng là một phiền phức, nên tránh một số thức ăn sinh hơi nhiều như bia, bông cải, bắp cải, dưa leo, đậu, tiêu, thức ăn cay. Tránh nhai kẹo cao su, uống bằng ống hút, thức ăn hoặc uống có chất tạo ngọt.

Dinh dưỡng khi hóa trị và xạ trị

Phụ thuộc vào loại thuốc, liều thuốc và số lượng thuốc trong một phác đồ. Tiêu chảy, viêm niêm mạc là 2 biến chứng thường gặp nhất. Bổ sung Irinotecan trong phác đồ làm tăng độc tính chủ yếu là tiêu chảy. Có thể khởi phát sớm hay muộn. Đối với bệnh nhân dùng Oxaciplatin, tránh nước lạnh, hay tiếp xúc môi trường lạnh.

Những biến chứng muộn của xạ trị có thể là viêm đại tràng mãn tính, thủng ruột, chít hẹp ruột, tắc ruột, dò ruột ra da hay dò vào bàng quang, âm đạo. Biến chứng xạ trị nhiều hay ít sẽ tùy thuộc độ rộng của trường chiếu, vị trí trường chiếu và liều xạ. Hướng dẫn dinh dưỡng trong những tình huống này sẽ được hướng dẫn theo từng trường hợp.